Het spel Verzet – hoe ver ga jij? is ontwikkeld in opdracht van Stichting Musea en Herinneringscentra 40-45. Zij wil met een educatieve tool aandacht geven aan het Jaar van Verzet. Hoe kan je iets dergelijks beter ontwikkelen dan samen met de doelgroep? Vier studenten, allen lid van de Jongeren Advies Raad van Media Luna - Tell a Story, hebben zich er vol overgave op gestort en vragen geformuleerd die voor hen relevant zijn. Want verzet is van alle tijden!

Mijn favoriete vraag: Is er verschil tussen verzet en terrorisme?

Waarom? Pas toen ik ouder werd, begon ik te begrijpen dat de winnaars bepalen wat er in de geschiedenisboeken komt. Als de Duitsers WOII hadden gewonnen, zou Hannie Schaft geen verzetsheldin, maar een terrorist zijn. Waar ligt dan de grens tussen terrorisme en verzet?

Wat betekent verzet voor mij? Je eigen normen en waarden verdedigen en opkomen voor anderen. Je hoeft niet per se in een land met oorlog te wonen om verzet te plegen. Zolang jij je best doet om bepaalde zaken niet zomaar te accepteren, maar altijd probeert om er het beste van te maken, dan ben jij voor mij een verzetsstrijder.

Mijn favoriete vraag: Ben je medeschuldig als je bij onrecht wegkijkt?

Waarom? Deze vraag maakt bij mij het besef los dat er een heel groot grijs gebied tussen goed en fout zit. En dat bij het maken van een beslissing, goed of fout, ook vaak je eigen veiligheid op de eerste plaats komt te staan.

Wat betekent verzet voor mij? Ik denk vrijwel meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Wanneer ik verder doordenk, realiseer ik me dat verzet overal om ons heen is. Verzet is voor mij zowel goed als fout. Goed omdat het slechte besluiten en acties kan tegenhouden. Fout omdat het ook goede besluiten en vooruitgang in de wereld tegen kan gaan.

Mijn favoriete vraag: Bestaat de Nederlandse identiteit?

Waarom? Deze vraag laat je nadenken over één van de meest complexe begrippen die er bestaan: identiteit. Ongeacht welke kant je verdedigt, moet je nadenken over de (on)vanzelf-sprekendheid van wie we zijn. Het laat de dunne scheidslijn zien hoe mensen van elkaar verschillen.

Wat betekent verzet voor mij? Verzet houdt voor mij in dat je vasthoudt aan jouw principes. Dat je voor jezelf een grens trekt en zegt: tot hier en niet verder.

Mijn favoriete vraag: Is moord altijd slecht?

Waarom: Moord is iets waar je over het algemeen fundamenteel tegen bent als mens. Echter als je verzetsverhalen leest is hier wel sprake van, zowel met goede als met kwade bedoelingen. Deze vraag gaat voor mij over hoe een situatie een mens kan veranderen en of dat te rechtvaardigen valt. Dit levert een interessante discussie op waarbij je echt tegen je eigen principes in moet denken. En dat is nou precies waar dit spel om draait.

Wat betekent verzet voor mij: voor mij is verzet ontzettend lang geleden en tegelijk super relevant. De eerste gedachte gaat naar de Tweede Wereldoorlog, maar voor mij kan verzet ook iets kleins zijn. Nee durven zeggen en opkomen voor je medemens.

Mijn favoriete vraag: Bestaan echte helden?

Waarom? Omdat mijn dochter van elf hier ooit op antwoordde: 'Ja, want jullie zijn mijn echte helden'. De vraag laat je nadenken over wat een held voor jou betekent en of iemand absoluut ‚goed' moet zijn om een held te worden genoemd.

Wat betekent verzet voor mij? ‘Het verzet’ is voor mij onlosmakelijk verbonden met de Tweede Wereldoorlog: mannen en vrouwen die illegale krantjes verspreidden, papieren vervalsten, onderduikers van de ene naar de andere plek brachten en soms zelfs de vijand vermoordden. Bij ‘verzet’ zonder lidwoord waaieren mijn associaties veel breder uit: van het ANC in Zuid-Afrika naar de Arabische lente, en van de #MeToo beweging naar de opstand van Amerikaanse scholieren tegen de huidige wapenwetgeving. Dan is er nog ‘mijn eigen verzet’, op dit moment misschien wel het meest tegen de ongefundeerde meningen die veel mensen zich snel-snel-snel menen te moeten aanmeten, waardoor het maatschappelijk debat steeds oppervlakkiger en tegelijkertijd polariserender wordt. In dat opzicht is het bedenken en ontwikkelen van het filosofiespel Nomizo een daad van verzet geweest.

Mijn favoriete vraag: Is radicalisering altijd slecht?

Waarom? Deze vraag laat je denken over de vraag wat radicalisering nu eigenlijk is. Wat voor de een radicaal is is voor de ander een roep om vrijheid en gelijkheid Een voorbeeld is de emancipatiebeweging. De sufragettes werden al radicaal weggezet terwijl ze vochten tegen gelijke rechten en stemrecht. Vrouwenrechten die we nu in Europa heel vanzelfsprekend vinden. Dit is nog helemaal niet zo lang geleden.

Wat betekent verzet voor mij? Je uitspreken. Je stem laten horen of stem geven aan anderen. Zoeken naar het gesprek en zo de andere kant kunnen belichten. Met het bedenken en ontwikkelen van Nomizo hebben we tegengas willen geven aan het sturen op de schermpjes en de snelle likes zonder nuance. Dat het juist in deze tijd een bordspel moest worden stond daarom ook meteen vast.